Việc hình thành thị trường điện triển khai chậm, nhiều vướng mắc được coi là chưa thực sự cung cấp tín hiệu khách quan cho các nhà đầu tư cũng như người sử dụng điện.
Sáng 18-7, tại trụ sở Văn phòng Quốc hội đã diễn ra hội thảo “Chính sách giá điện, thị trường điện Việt Nam – Một số vấn đề đặt ra và giải pháp”.
Đây là hoạt động phục vụ chuyên đề giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) về thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 – 2021.
Quang cảnh hội thảo |
Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, chính sách giá điện của nước ta thời gian qua đã góp phần vào ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội.
Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, cơ cấu phát điện, điều chỉnh giá điện chưa bù đắp được chi phí đầu vào và bảo đảm lợi nhuận hợp lý. Bên cạnh đó, cũng có ý kiến cho rằng, công thức tính toán, xác định biến động của các thông số đầu vào cơ bản lên giá điện chưa được hoàn thiện. Cơ cấu biểu giá bán lẻ chưa phù hợp, chưa có lộ trình cụ thể để áp dụng giá điện hai thành phần…
Đáng lưu ý, công tác tái cơ cấu ngành năng lượng để từng bước hình thành thị trường năng lượng cạnh tranh lành mạnh trong đó có thị trường điện thực hiện còn chậm, còn tình trạng độc quyền Nhà nước trong một số lĩnh vực năng lượng. Việc hình thành thị trường điện triển khai chậm, nhiều vướng mắc, chưa thực sự cung cấp tín hiệu khách quan cho các nhà đầu tư cũng như người sử dụng điện.
Các đồng chí chủ trì hội thảo |
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, các ý kiến tại hội thảo, ý kiến cử tri, báo cáo về kinh tế – xã hội của Chính phủ… cũng cho thấy, chính sách giá năng lượng sơ cấp còn một số bất cập; cần rà soát, đánh giá lại việc trợ giá than cho sản xuất điện, giá khí cho sản xuất đạm, giá điện cho một số hộ tiêu thụ điện…
Những vấn đề trên đòi hỏi phải có giải pháp đột phá để tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm mục tiêu cung cấp đủ điện cho nền kinh tế, cho sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân với giá cả hợp lý. Đây cũng là mục tiêu mà Đoàn giám sát chuyên đề được Quốc hội và UBTVQH giao phó – Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ.
Các đại biểu tham dự hội thảo |
Trước đó, các đại biểu dự hội thảo đã nêu nhiều kiến nghị đáng lưu ý. Như, tăng cường công tác truyền thông một cách lành mạnh; phản ánh khách quan các mặt được và chưa được của phát triển ngành điện và vận hành hệ thống điện cho đến nay; các vấn đề, yếu kém và yêu cầu đổi mới, phát triển và trách nhiệm của các bên liên quan trong phát triển ngành điện và bảo đảm cung ứng điện cho nền kinh tế; truyền thông về khả năng giá điện sẽ tăng cao trong thời gian tới.
Hai là, nới rộng khung giá bán lẻ điện bình quân; và cho phép Bộ Công thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam chủ động hơn trong điều chỉnh giá bán lẻ linh hoạt theo kịp biến động của thị trường. Giảm dần, tiến tới xóa bỏ bù chéo về giá bán lẻ điện, thực hiện một mức giá bán lẻ đối với hộ tiêu dùng sinh hoạt và một mức giá bán lẻ đối với sản xuất kinh doanh (trừ một số trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định).
Cùng với đó là xem xét, huy động tối đa có thể công suất điện mặt trời, điện gió đã lắp đặt theo nguyên tắc hài hòa lợi ích giữa nhà đầu tư, bên mua điện, nhà nước và người tiêu dùng điện vì sự phát triển chung của đất nước. Bên cạnh đó, cần đẩy nhanh việc xây dựng các nhà máy điện mới, nhất là các nhà máy đã có trong quy hoạch điện VII, đã bị chậm tiến độ so với kế hoạch; đẩy nhanh và sớm vận hành thị trường điện bán buôn và bán lẻ cạnh tranh.