Truyền thống nghĩa tình thủy chung quốc tế của Bộ đội Cụ Hồ có cội nguồn sâu xa từ truyền thống nhân nghĩa yêu thương của người Việt Nam “thương người như thể thương thân”, “lá lành đùm lá rách”.
Phẩm chất tốt đẹp đó đã lan tỏa trong suốt 80 năm qua, trở thành sức mạnh để bộ đội ta vững vàng trong mọi hoàn cảnh, tự tin hội nhập quốc tế.
Một truyền thống thể hiện bản chất nhân văn của Bộ đội Cụ Hồ
Ngay từ những ngày đầu thành lập, Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam đã được Đảng và Bác Hồ giáo dục, rèn luyện tinh thần đoàn kết quốc tế. Đoàn kết, thủy chung với bạn bè quốc tế vừa là yêu cầu thực tiễn khách quan, vừa phản ánh sâu sắc bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc của Quân đội ta.
Từ nhân dân mà ra, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam, Quân đội ta mang bản chất cách mạng của giai cấp công nhân, thấm nhuần sâu sắc tinh thần “Vô sản tất cả các nước và các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại” (V.I.Lênin) và tư tưởng “Quan san muôn dặm một nhà/ Bốn phương vô sản đều là anh em” (Hồ Chí Minh).
Thực tế trong lịch sử, khi phải chiến đấu chống lại những kẻ thù thực dân, đế quốc cường bạo nhất thời đại, đòi hỏi dân tộc ta phải tăng cường liên minh quốc tế nhằm tạo ra sức mạnh tổng hợp đánh bại chúng. Trong những năm chiến đấu gian khổ ác liệt, tinh thần đoàn kết được thể hiện ở sự đùm bọc sẻ chia, đồng cam cộng khổ “hạt muối cắn đôi, bát cơm sẻ nửa”. Có những chiến dịch bộ đội Việt Nam và bộ đội Pathet Lào cùng chung một chiến hào chiến đấu với quân thù. Khi Campuchia chìm trong nạn diệt chủng do tập đoàn Pol Pot-Ieng Sary gây ra, những chiến sĩ tình nguyện Việt Nam đã đáp lại lời kêu gọi giúp đỡ của nhân dân Campuchia, kiên quyết truy kích địch, giải phóng hàng triệu người dân và được nhân dân nước bạn gọi là “Đội quân nhà Phật”. Bộ đội Việt Nam đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng nhân dân nước bạn, trở thành biểu tượng của tình đoàn kết hữu nghị giữa hai dân tộc như lời bài hát “Anh lính tình nguyện và điệu múa Apsara”: Anh từng đi vượt rừng sâu/ Qua bao mùa dông bão/ Cùng những người lính Campuchia anh dũng/ Apsara! Ôi điệu múa hay tình đất nước/ Apsara và lời hát thay lời Tổ quốc/ “Yêu nhau cởi áo cho nhau”.
Trong những năm kháng chiến còn nhiều thiếu thốn, gian khổ, QĐND Việt Nam cũng nhận được sự hỗ trợ về vật chất, tinh thần của bạn bè quốc tế. “Với Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”. Nhờ sự giúp đỡ to lớn của Liên Xô, Trung Quốc, QĐND Việt Nam đã được tăng cường sức mạnh chiến đấu, nhất là vũ khí, trang bị hiện đại để góp phần đánh bại các thế lực ngoại bang xâm lược, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Dân tộc ta trong suốt chiều dài lịch sử đã phải “sáng chắn bão dông, chiều ngăn nắng lửa”. Trải qua bao đau thương, mất mát từ chiến tranh, nhân dân ta luôn thấu hiểu giá trị và yêu chuộng hòa bình. Con người Việt Nam giàu lòng nhân ái, bao dung. Vì thế, truyền thống nghĩa tình thủy chung quốc tế của Bộ đội Cụ Hồ có cội nguồn sâu xa từ truyền thống nhân nghĩa yêu thương của người Việt Nam “thương người như thể thương thân”, “lá lành đùm lá rách”. Phẩm chất tốt đẹp đó đã lan tỏa trong suốt 80 năm qua, trở thành sức mạnh để bộ đội ta vững vàng trong mọi hoàn cảnh, tự tin hội nhập quốc tế.
Khẳng định giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ với bạn bè quốc tế
Trong kháng chiến hay trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế, Bộ đội Cụ Hồ được bạn bè quốc tế tôn trọng, khâm phục. Phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ lan tỏa ra ngoài biên giới Việt Nam, để lại tình cảm và ấn tượng tốt đẹp trong lòng bạn bè quốc tế.
Năm 1977, kỷ niệm 60 năm Cách mạng Tháng Mười Nga, tôi được tham gia đoàn Hội Hữu nghị Việt Nam-Liên Xô đi cảm ơn nước bạn đã giúp đỡ Việt Nam trong kháng chiến. Khi đến Liên Xô, nhân dân nước bạn phất cờ chào đón nồng nhiệt, tung hô bộ đội Việt Nam. Chiến thắng của dân tộc Việt Nam luôn gắn liền với Bộ đội Cụ Hồ. Hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ là biểu tượng của chiến thắng, chính nghĩa, khát vọng hạnh phúc, hòa bình và là những người góp phần hiện thực hóa mục tiêu cao cả đó.
Sau này là Thứ trưởng Bộ Quốc phòng được giao phụ trách công tác đối ngoại quốc phòng Việt Nam, tôi có điều kiện đến gần 70 quốc gia trên thế giới. Đến nơi đâu, bạn bè quốc tế cũng dành tình cảm yêu mến đối với Việt Nam. Có nơi bạn bè hô vang: “Hồ Chí Minh – Võ Nguyên Giáp – Điện Biên Phủ”. Tình cảm yêu mến, quý trọng Việt Nam được thể hiện qua biểu tượng vừa cao cả vừa gần gũi. Đó là Chủ tịch Hồ Chí Minh – người Cha thân yêu của các lực lượng vũ trang; Đại tướng Võ Nguyên Giáp – người Anh cả của QĐND Việt Nam và Chiến thắng Điện Biên Phủ gắn liền với tinh thần chiến đấu quả cảm, quật cường của những chiến sĩ Điện Biên “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt, máu trộn bùn non, gan không núng, chí không mòn”.
Trong giai đoạn cách mạng mới, cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam đã kế thừa và phát huy truyền thống “tương thân tương ái”, sẵn sàng giúp đỡ bạn bè quốc tế, chí nghĩa chí tình, thủy chung son sắt, trước sau như một. Đó là những chiến sĩ mũ nồi xanh Việt Nam tham gia sứ mệnh gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. Trong điều kiện hoàn cảnh khó khăn, khí hậu khắc nghiệt, an ninh bất ổn, lực lượng gìn giữ hòa bình của QĐND Việt Nam không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn mà còn tích cực, chủ động tham gia những hoạt động từ thiện, nhân đạo giúp cải thiện đời sống của người dân bản địa. Thực thi sứ mệnh quốc tế cao cả, bộ đội Việt Nam đã thực hiện tốt vai trò sứ giả hòa bình, thể hiện và phát huy truyền thống thủy chung son sắt, chí nghĩa chí tình với bạn bè quốc tế.
Tháng 2-2023, lực lượng của QĐND Việt Nam sang tham gia hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả động đất, hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa, qua đó thể hiện chính sách đối ngoại ưu việt, trách nhiệm cao trước cộng đồng quốc tế của Đảng, Nhà nước và QĐND Việt Nam. Việc làm đó càng khẳng định uy tín, tinh thần trách nhiệm và năng lực của QĐND Việt Nam trong hội nhập và hợp tác quốc tế, làm đẹp thêm hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ đầy bản lĩnh, trí tuệ và giàu lòng nhân ái.
Trải qua thực tiễn chiến tranh cũng như trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hiện nay, hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ được bạn bè quốc tế yêu mến, trân trọng. Đó là mẫu hình lý tưởng hội tụ những phẩm chất có sức hút và lan tỏa rộng rãi, đúng như lời nhà thơ Tố Hữu từng ca ngợi: Không tự ngắm mình, anh chẳng hay đâu, hỡi chàng dũng sĩ! Cả năm châu, chân lý đang nhìn theo (Bài ca xuân 68).
Trong tình hình mới, hội nhập quốc tế để cùng phát triển là xu thế chung của nhân loại. Vì thế, cán bộ, chiến sĩ Quân đội ta cần tiếp tục nêu cao tinh thần tự lực, tự chủ, tự cường, tích cực học hỏi để tự tin hội nhập và làm tròn nghĩa vụ quốc tế. Bộ đội thời đại mới không chỉ có bản lĩnh vững vàng mà cần phải có tri thức, hiểu biết để tiếp thu khoa học kỹ thuật hiện đại, xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, sẵn sàng ứng phó với những thách thức an ninh phi truyền thống trên phạm vi toàn cầu.
Thượng tướng, Viện sĩ NGUYỄN HUY HIỆU, Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng