Từ những trang sử oai hùng của dân tộc, không khó để thấy rằng, qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành đã khẳng định tính đúng đắn của việc xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị. Chính trị được xác định không chỉ là nền tảng, mà còn là “linh hồn” của quân đội cách mạng Việt Nam.
Chính trị là gốc, là hồn cốt của quân đội
“Quân đội là chỗ dựa tinh thần cho nhân dân nên luôn luôn phải đặt nhiệm vụ chính trị làm gốc, làm hồn cốt của quân đội.” – Thượng tướng, Viện sĩ, Tiến sĩ Nguyễn Huy Hiệu, Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh trong bài tham luận trình bày tại Tọa đàm 80 năm “Linh hồn, mạch sống của Quân đội cách mạng” diễn ra ngày 5/11 vừa qua.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng khẳng định, “quân sự mà không có chính trị như cây không có gốc, vô dụng lại có hại”. Người lấy xây dựng chính trị làm cơ sở trong quá trình trưởng thành của QĐND Việt nam.
Cách đây 80 năm (ngày 22/12/1944), thực hiện chỉ thị của Người, đội quân chủ lực đầu tiên của QĐND Việt Nam được thành lập có tên Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân. Đồng thời, chi bộ đảng đầu tiên đã ra đời và sau một tuần, Ban công tác chính trị cũng được thành lập, đánh dấu sự ra đời lần đầu tiên của cơ quan chính trị trong quân đội ta.
Ngay từ khi thành lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh 3 chức năng của quân đội, đó là đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân lao động sản xuất. Đồng thời người xác định tính chất, nhiệm vụ của đội là “chính trị trọng hơn quân sự”, “tuyên truyền trọng hơn tác chiến”, “người trước, súng sau”….
Nói về vấn đề này, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu khẳng định: “Chủ tịch Hồ Chí Minh rất chú trọng đến chính trị, chính là chức năng thứ hai – đội quân công tác. Đây là đội quân đi vận động quần chúng, xây dựng thế trận trong lòng dân và có quan hệ máu thịt với nhân dân. Khi đã xây dựng được niềm tin trong nhân dân thì không thế lực nào có thể đánh bại được quân đội này. Xác định quân đội là chỗ dựa tinh thần cho nhân dân nên luôn luôn phải đặt nhiệm vụ chính trị làm gốc, là hồn cốt của quân đội.”
Quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành trong gần 80 năm qua đã chứng minh, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, quân đội đã sát cánh cùng nhân dân trong mọi hoàn cảnh, trở thành một đội quân của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, chiến đấu vì mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân.
Từ cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và cho tới ngày nay, trong các giai đoạn hội nhập, chúng ta vẫn luôn luôn phát huy truyền thống này.
Theo Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, đối với các nước trên thế giới, quân đội chỉ có một nhiệm vụ, đó là đội quân chiến đấu, đội quân nhà nghề. Còn với Việt Nam, ngoài việc là đội quân chiến đấu thì quân đội còn là đội quân công tác, chính là đội quân làm nhiệm vụ chính trị.
“Quân đội Việt Nam khác hoàn toàn với quân đội trên thế giới” – Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu khẳng định.
Đây cũng chính là điểm then chốt, thể hiện sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, sức mạnh của lòng dân và là thế trận chính trong nhân dân mà các quân đội khác trên thế giới không có.
Lịch sử dân tộc Việt Nam đã chứng kiến những kẻ thù xâm lược có tiềm lực vượt trội về kinh tế, vũ khí, và trang bị quân sự như thực dân Pháp hay đế quốc Mỹ,… Chúng ta có chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ vang dội khắp năm châu, mà còn chấn động địa cầu.
Những chiến thắng ấy không chỉ là một thắng lợi quân sự, mà còn trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho các phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới.
Việt Nam, một đất nước nhỏ bé nhưng kiên cường, đã chứng minh được ý chí độc lập tự do cùng sức mạnh của trí tuệ, đoàn kết dân tộc có thể đánh bại bất kỳ thế lực nào.
“Các nước lớn xâm lược Việt Nam bao giờ cũng mạnh hơn Việt Nam nhiều lần, từ quân sự, kinh tế, vũ khí, … nhưng họ thua Việt Nam về mặt chính trị. Họ thua một đội quân của dân, do nhân dân và vì nhân dân.” – Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu nói.
Thắng lợi ấy không chỉ khiến thế giới khâm phục mà còn đặt ra câu hỏi: “Làm thế nào Việt Nam có thể chiến thắng những cường quốc hùng mạnh như vậy?”
Câu trả lời nằm ở trí tuệ Việt Nam, trí tuệ ấy được kết tinh từ truyền thống, lịch sử, văn hóa và bằng nghệ thuật chiến tranh nhân dân. Và trên hết, sức mạnh đại đoàn kết dân tộc chính là nhân tố quyết định, biến mỗi người dân thành một chiến sĩ, mỗi vùng đất thành một pháo đài kiên cường.
Quân đội Nhân dân Việt Nam từ lâu đã mang trong mình một sứ mệnh đặc biệt, không chỉ là lực lượng bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia mà còn là một đội quân lao động sản xuất, góp phần xây dựng đất nước.
Từ thời kỳ phong kiến cho đến ngày nay, vấn đề quân đội lao động sản xuất luôn được các triều đại Việt Nam vận dụng và phát huy hiệu quả vào công cuộc bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia và dân tộc.
“Quân đội Nhân dân Việt Nam vừa chiến đấu, vừa lao động để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ. Đây cũng là chức năng mà quân đội các nước không có.” – Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu nhấn mạnh.
Trong thời bình, nhiệm vụ của QĐND Việt Nam càng mở rộng. Quân đội không chỉ duy trì sẵn sàng chiến đấu mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân tại các vùng biên giới, hải đảo – những khu vực trọng điểm về an ninh và chủ quyền quốc gia.
Chính tinh thần “vừa chiến đấu, vừa lao động” này đã trở thành một truyền thống quý báu, biểu tượng cho sức mạnh và sự bền bỉ của QĐND Việt Nam trong mọi thời đại.
Thách thức đặt ra cho thế hệ trẻ hiện nay
Theo Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, Việt Nam là một đất nước giàu trí tuệ và sáng tạo, luôn biết cách tiếp thu và cải tiến khoa học – công nghệ từ thế giới để phù hợp với nghệ thuật quân sự của mình.
“Trong chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không” 12 ngày đêm, ta đã thành công trong việc cải tiến tên lửa SAM-2 để bắn rơi máy bay B-52 của Mỹ – một thành tựu khiến thế giới kinh ngạc. Ngoài ra, ta còn cải tiến tên lửa, bắn được các loại tầm xa, tầm ngắn.” – Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu chia sẻ.
Từ đó đến nay, Việt Nam luôn tìm cách làm chủ công nghệ tiên tiến, phát triển những phương tiện tác chiến phù hợp với điều kiện, phục vụ cho nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.
Theo Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, hiện nay, Việt Nam đang xây dựng một QĐND cách mạng từng bước chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Chúng ta đã có những quân chủng hiện đại, đó là không quân, hải quân. Các quân, binh chủng khác tiếp tục phấn đấu đến năm 2030 thành một đội quân chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
Để làm được điều này, đòi hỏi thế hệ trẻ phải làm chủ khoa học công nghệ, tiếp thu chọn lọc những tinh hoa của thế giới và vận dụng sáng tạo, linh hoạt để góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
“Làm sao, chúng ta không những làm chủ khoa học – công nghệ mà còn phát triển một cách năng động, sáng tạo và phù hợp.” –Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu mong muốn.
Nói về chính trị giáo dục mỗi người lính, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu cho rằng, tại các trường học, chương trình giáo dục đã được thiết kế lồng ghép các nội dung xã hội hóa, nhằm bồi dưỡng tinh thần yêu nước và trách nhiệm với Tổ quốc cho thế hệ trẻ.
Đặc biệt, các thanh niên khi thực hiện nghĩa vụ quân sự đã được đào tạo bài bản về truyền thống vẻ vang của “Bộ đội Cụ Hồ”, những giá trị văn hóa quân sự trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Điều này không chỉ trang bị cho mỗi người lính nền tảng lý luận, thực tiễn vững chắc mà còn giúp rèn luyện bản lĩnh, ý chí và nghị lực vượt khó để hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Trước xu thế hội nhập sâu rộng như hiện nay, có rất nhiều sự tác động vào đời sống, tâm tư, tình cảm của cán bộ, chiến sĩ. Công tác chính trị sẽ là nền tảng giúp người lính xây dựng đạo đức, phẩm chất, giữ vững được bản chất “Bộ đội Cụ Hồ”, tuyệt đối trung thành với dân tộc, Tổ quốc trong mọi thời đại.